Przez cztery dni żołnierze 20. Dywizji Piechoty powstrzymywali we wrześniu 1939 napór Niemców, którzy wybrali drogę przez Mławę, by jak najszybciej podbić stolicę Polski. Tymczasem linia obrony zbudowana w sekrecie przez polskich inżynierów wojskowych z pomocą mieszkańców Mławy i okolicznych miejscowości, skutecznie powstrzymała ich szybki marsz na Warszawę. Pozycja Mławska otrzymała określenie "polskiej linii Maginota", a bitwę pod Mławą porównywano potem do starcia pod Verdun.
W sobotę 1 września br. przy Mauzoleum Żołnierzy Września w Uniszkach Zawadzkich jako pierwszy głos zabrał senator Jan Maria Jackowski. Wspomniał weteranów, którzy walczyli pod Mławą i pogratulował władzom miasta, że dzięki zastosowaniu nowoczesnej formuły – rekonstrukcji, pamięć o bohaterach spod Mławy ożyła i jest kultywowana.
Burmistrz Sławomir Kowalewski wyrecytował sentencję: "Godni są, by wspominali i czcili ich wszyscy, bo za prawa i zwyczaje ojczyste walczyli mężnie i wytrwale", zdobiącą płytę mauzoleum. - Mława od lat 60. ubiegłego wieku pamiętała i zapraszała weteranów. Mieszkańcy zawsze spotykali się w tym miejscu i czcili pamięć bohaterów. Dziękuję, że dziś jesteśmy tu ponownie, i że są z nami kombatanci oraz młodzież – powiedział w krótkim wystąpieniu. Wspomniał o mławskich obchodach, które rozpoczęły się 24 sierpnia 2018 r. na Starym Rynku oficjalnymi uroczystościami z okazji 79. rocznicy wybuchu II wojny światowej, inscenizacją nalotu bombowego na Mławę oraz koncertem pieśni patriotycznych.
Krótką modlitwę za zmarłych zmówił ks. dr Ryszard Kamiński, proboszcz parafii pw. św. Stanisława BM, po której licznie przybyłe delegacje instytucji, stowarzyszeń, komitetów wyborczych i partii politycznych złożyły kwiaty przed płytą z nazwiskami poległych żołnierzy.
Ostatnim, pięknym akcentem obchodów rocznicowych, było zapalenia 864 zniczy na skarpie przed Pomnikiem Piechura. Ustawione w kształcie biało-czerwonej flagi znicze symbolizowały 864 żołnierzy polskich, których znamy z imienia i nazwiska, z ponad 3000 poległych w bitwie obronnej pod Mławą.
Magdalena Grzywacz/Rzecznik Prasowy UMM
