Nowa Wieś: Mławska Kolej Dojazdowa | Mława

Wielkość czcionki

Tłumacz Zamigam

Mława

Twoje miejsce.
Twój czas.

Nowa Wieś: Mławska Kolej Dojazdowa

Krzysztof Napierski / 27 maja 2022

Mławska Kolej Dojazdowa rozciąga się na odcinku około 74 km pomiędzy Mławą a Makowem Mazowieckim i jest ostatnią trasą kolei wąskotorowej na północnym Mazowszu.

Przyczyny powstawania „wąskotorówki”, nazywanej tak ze względu na węższy rozstaw szyn w stosunku do kolei normalnotorowej, wynikały z faktu prowadzonych w roku 1915 działań wojennych. Konieczność szybkiego zaopatrzenia oddziałów operujących przy linii frontu przy wykorzystaniu taniej technologii wpłynęła na powstanie w ciągu dwudziestu trzech dni pierwszego odcinka trasy pomiędzy Mławą a Przasnyszem. Mniejsze i lżejsze składy kolejowe wymagały mniejszych nakładów finansowych, tory zajmowały mniej miejsca i nie zachodziła potrzeba wykonywania głębokich przekopów i nasypów. Wytyczona przez Niemców 7 lipca 1915 r. trasa była gotowa 30 lipca. Wraz z przesuwającą się na wschód linią frontu rozwijał się także tor kolei wąskotorowej, który w roku 1918 dotarł do wsi Pasieki z Makowem Mazowieckim i Różanem. W ten sposób połączono dwa węzły kolei normalnotorowej Warszawa – Mława – Gdańsk oraz Warszawa – Tłuszcz – Ostrołęka.

Po roku 1921 większość linii wzniesionych i wykorzystywanych przez wojsko została przekazana pod nadzór Ministerstwa Komunikacji, a z czasem na własność Polskim Kolejom Państwowym. W tym okresie mławską wąskotorówkę połączono z węzłem ciechanowskim. Należy podkreślić, że powstanie sieci kolei wąskotorowej w Ciechanowie i Krasnem związane było z funkcjonującymi w tych ośrodkach cukrowniami, gdzie transport wąskotorowy wykorzystywany był intensywnie podczas sezonowych produkcji.

Po II wojnie światowej na kolejce wprowadzono ruch osobowy, a możliwość przejazdów trwała do lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku. W roku 1960 wprowadzono modernizację torów polegającą na zmianie rozstawu szyn z 600 mm na 750 mm. Mławska Kolej Dojazdowa jako instytucja została zlikwidowana w roku 2001. Poza linią trakcji kolejowej na odcinku mławskim wąskotorówki znajdują się dwie stacje: Mława oraz Grudusk. W skład stacji Mława wchodzą m.in.: budynek dyspozytorni, budynek zarządu, budynek warsztatu, lokomotywownia, stacja nawęglania. Natomiast w Grudusku znajduje się budynek dworca.