Na X Rekonstrukcji Bitwy pod Mławą nie mogło zabraknąć naszych przyjaciół z Białorusi, rekonstruktorów, członków Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Białorusini w Wojsku Polskim". Są z nami od 2009 roku, czyli od drugiej rekonstrukcji.
Burmistrz Miasta Mława corocznie wysyła zaproszenia dla Białorusinów, którzy biorą udział w rekonstrukcji dla zachowania pamięci o wspólnych kartach historii Polski i Białorusi.
W piątek 25 sierpnia uczestniczyli w Nalocie bombowym na Mławę, a 26 sierpnia stanęli do walki na polu bitwy, podobnie jak ich ojcowie, bądź dziadkowie i na polskim froncie 78 lata temu.
Relacja z ich pobytu w Mławie ukazała się na portalu „Historyczna prawda" - http://www.istpravda.ru/bel/reconstructions/15582/.
Dr historii Ihar Melnikau, który jest autorem filmu oraz wystawy „Białorusini w Wojsku Polskim" podczas tegorocznych obchodów nagrywał obszerny materiał do przygotowania audycji radiowej o Białorusinach, którzy walczyli w polskiej armii.
W wyniku mobilizacji przeprowadzonej w końcu sierpnia 1939 r. w Wojsku Polskim znalazło się około 70 tys. żołnierzy narodowości białoruskiej. Część Białorusinów zmobilizowana już była w marcu 1939 roku, a 20 Dywizja Piechoty walcząca pod Mławą określana była jako "Białoruska".
Dokumenty wskazują, że mobilizacja na ziemiach zamieszkałych przez ludność białoruską przebiegała dość sprawnie i nie nastręczała większych trudności niż w województwach centralnych.
Także podczas wojny z Niemcami Białorusini zachowywali się jak lojalni żołnierze i obywatele.
Polscy oficerowie w raportach podkreślali waleczność żołnierzy białoruskich we wszystkich bitwach kampanii wrześniowej.
Tam, gdzie dowództwo polskie po 17 września 1939 roku decydowało się na walkę z Armią Czerwoną, żołnierze Białorusini na ogół sumiennie wykonywali swój obowiązek.
Podczas kampanii wrześniowej zginęło od 7 do 8 tys. żołnierzy narodowości białoruskiej. Kilkanaście tysięcy trafiło do niewoli niemieckiej lub radzieckiej.
Na zdjeciach grupa rekonstruktorów z Białorusi na mławskiej bitwie 2017.
zdj. Cezary Lewandowski