2016 rok - Rokiem Tadeusza Korzybskiego w Mławie | Mława

Wielkość czcionki

Tłumacz Zamigam

Mława

Twoje miejsce.
Twój czas.

2016 rok - Rokiem Tadeusza Korzybskiego w Mławie

Agnieszka Puzio-Dębska / 13 stycznia 2016

Uchwałą Nr XIII/166/2015 z dnia 29 grudnia 2015 r. Rada Miasta Mława ustanowiła rok 2016 Rokiem Tadeusza Korzybskiego. Radni wyrazili tym samym szacunek i uznanie dla osoby i dokonań naukowych światowej sławy, pochodzącego z Mławy biochemika. 4 czerwca bieżącego roku mija 110 lat od narodzin naukowca. Z wnioskiem o ustanowienie roku 2016 Rokiem Tadeusza Korzybskiego wystąpiło Towarzystwo Miłośników Twórczości Tekli Bądarzewskiej, powołując się na statutowe zadania towarzystwa jakimi są między innymi promowanie i przywracanie pamięci sławnym osobowościom związanym Mławą i regionem.

Tadeusz Wacław Korzybski (ur.  4 czerwca 1906 w Mławie, zm. 1 marca 2002 w Warszawie), polski biochemik. Syn mławskiego lekarza Alojzego Korzybskiego oraz Zofii (z domu Radzymińskiej). Mąż Marianny Bahdaj (ur. 1909, zm. 2007 w Warszawie) siostry Adama Bahdaja znanego w Polsce twórcy literatury młodzieżowej.

Po ukończeniu studiów lekarskich na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w 1937 r. uzyskał tytuł doktora medycyny. Karierę naukową rozpoczął jako asystent w Katedrze Chemii Lekarskiej Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie pod kierunkiem prof. Jakuba Parnasa. W czasie okupacji habilitował się na podziemnym UJK. Od 1956 r. profesor w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN. Od 1973 r. członek rzeczywisty PAN. Już w 1946 r. wyodrębnił polski preparat penicyliny. Wydał także liczne prace nad streptomycyną, tetracyklinami a także nad polską terminologią biochemiczną, jest współautorem monografii „Antybiotyki".

Był promotorem kilku prac doktoranckich na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN, oraz dawnej Akademii Medycznej w Warszawie. Był recenzentem prac doktorskich i habilitacyjnych (około 70) w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN, Inst. Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu, Inst. Biologii Doświadczalnej PAN w Warszawie, Gdańsku, Lublinie, Politechnice Gdańskiej, Instytucie Antybiotyków w Warszawie.

Przygotował artykuły z dziedziny biochemii dla Wielkiej Encyklopedii PWN. Prowadził wykłady w ramach kursów podstaw biochemii dla lekarzy i pracowników naukowych. Od 1964 roku kierował pracami naukowymi pracowników Zakładu Biochemii Porównawczej Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN.

Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN, Instytutu Antybiotyków, obecnie Instytutu Farmaceutycznego w Warszawie, a także Komitetu Badań i Prognoz Polska 2000, jak również Komisji Perspektywicznego rozwoju Podstawowych Nauk Lekarskich PAN.

W roku 1950 otrzymał Państwową Nagrodę Naukową II stopnia za prace naukowe nad antybiotykami i za naukowe kierownictwo przy uruchomianiu fabryki penicyliny. W roku 1951 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Polski Odrodzonej, a w 1955 Medalem Dziesięciolecia i Odznaką " Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia".

W roku 1965 otrzymał zespołową nagrodę Państwowej Rady dla Spraw Pokojowego Wykorzystania Energii Jądrowej za badania nad biosyntezą fosfolipidów. W roku 1968 otrzymał nagrodę zespołową I stopnia w dziedzinie nauki za udział w opracowaniu dzieła o antybiotykach "Antibiotics, origin, nature, and properties" Tom I i II.

Na kilka lat przed swoją śmiercią Tadeusz Korzybski podarował Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej zestaw pamiątek z rodzinnego archiwum. Są to m. in. jego fotografie i kopia dyplomu doktorskiego, zdjęcie Hallerczyków na Starym Rynku w Mławie, fotografie i dowód osobisty jego ojca Alojzego, a także album (66 pozycji) i dokumenty osobiste pisarki Zuzanny Morawskiej. Stacji Naukowej im. S. Herbsta przekazał zaś zbiory własnych pism.

W 1997 roku w imieniu własnym - i za zgodą żony brata Stanisława, zamieszkałej w Paryżu Teresy Korzybskiej Baudry sprzedał rodzinny grunt położony w Mławie. Nieruchomość kupiło miasto. Pieniądze – 81 949 zł - stały się kapitałem założycielskim Fundacji Oświatowej im. Korzybskich. Cała kwota została ulokowana w banku i podzielona na dwie równe części. Procenty od jednej z nich przeznaczone są na dofinansowywanie publikacji Stacji Naukowej im. Herbsta. Z odsetek od drugiej części fundowane są - jak mówi statut - stypendia niezamożnym i zdolnym uczniom mławskiego I Liceum Ogólnokształcącego im. St. Wyspiańskiego w Mławie.

nota biograficzna: Wikipedia, Krzysztof Jakubowski (TC)