W czwartek 6 stycznia 2022 r. przypada 100. rocznica śmierci Zuzanny Morawskiej – powieściopisarki i działaczki społecznej związanej z Mławą i okolicą. W związku z tym, z inicjatywy radnej Zofii Kazimierskiej i na mocy uchwały Rady Miasta Mława, 2022 został ustanowiony Rokiem Zuzanny Morawskiej.

Zuzanna Morawska urodziła się w Sokołówku niedaleko Ciechanowa, jednak dzieciństwo i dorosłe życie spędziła w Zulinku koło Mławy oraz w Mławie. Zmarła w 1922 roku w wieku 82 lat w Mławie, została pochowana na tutejszym cmentarzu parafialnym. Jedną z ciekawszych pamiątek pozostałych po pisarce jest kartka papieru z krótkimi wskazówkami odnośnie do jej pogrzebu. Czytamy na niej: „Proszę mnie pochować w prostej drewnianej trumnie. Ubrać w koszulę długą, zakryć głowę. Karawan w jednego konia, żadnych mów i wieńców. Zamiast wieńców – oddać na głodnych” (cyt. za: Zofia Kazimierska, Pani na Zulinku. Rzecz o Zuzannie Morawskiej, Mława 2002).

Przypomnijmy, że Zuzanna Morawska jest autorką wierszy o tematyce patriotycznej i 33 książek z gatunków literatury dziecięcej oraz młodzieżowej. W swej twórczości akcentowała dbałość o język polski, jako jeden ze sposobów walki z rusyfikacją. Była więziona w Płocku za działalność dydaktyczną – prowadziła tajną pensję dla dziewcząt w Warszawie, uczyła także dzieci języka polskiego i historii w swojej posiadłości, w Zulinku. Współpracowała z Towarzystwem Śpiewaczym „Lutnia”, organizowała odczyty i wieczory poświęcone wielkim Polakom i rocznicom historycznym. Współtworzyła Towarzystwo Dobroczynne w Mławie, które otaczało opieką najbiedniejszych mieszkańców. Organizowała wystawy rolniczo-przemysłowe, korzystając ze znajomości w warszawskim środowisku kulturalnym i naukowym. Wspólnie z Alojzym Korzybskim powołała do życia Spółdzielnię Spożywców w Mławie, przewodniczyła Kołu Ziemianek, które prowadziło nieformalną edukację młodych dziewcząt. Przez wiele lat pracowała jako nauczycielka języka polskiego i historii w pensji Antoniny Mrozowskiej oraz w oddziale Macierzy Szkolnej, utworzonym w Mławie przy ul. Długiej.

KSM

Na zdj.: Nauczyciele Macierzy Szkolnej. Siedzi w środku: Zuzanna Morawska. Fot.: Zofia Kazimierska, Pani na Zulinku. Rzecz o Zuzannie Morawskiej, Mława 2002