Z okazji 76. rocznicy wyzwolenia Mławy i Ciechanowa Klub krótkofalowców SP5CI zorganizował w dniach 16-20 stycznia 2021 r. akcję dyplomową pn.: „76. rocznica wyzwolenia Ciechanowa i Mławy”.

- Zainteresowanie jest spore. Do południa w poniedziałek 18 stycznia br. odnotowaliśmy ponad 250 łączności z całą Polską, a także z zagranicą – powiedział Wiesław Paszta, członek KK SP5CI. Krótkofalowcy z Mławy i północnego Mazowsza dostrzegają wielowarstwowy potencjał prowadzonej przez siebie akcji – z jednej strony zachęca ona ludzi zafascynowanych falami krótkimi, aby nawiązywali ze sobą kontakt, z drugiej – propaguje historię naszego regionu. A historia ta jest złożona i ma wiele bolesnych wątków, jak ten związany z bestialskim mordem mieszkańców Mławy w przeddzień wyzwolenia w styczniu 1945 roku.

Wciąż trwają badania historyków na temat zdarzeń sprzed 76 lat. Zgodnie z popularną wiedzą, dostępną w publikacjach z regionu i w Internecie, w wyniku operacji wschodnio-pruskiej, wykonywanej przez 2. i 3. Fronty Białoruskie, rozbita została 2. armia niemiecka, broniąca obszaru: Przasnysz — Mława — Ciechanów. Rosjanie opanowali umocnienia tego rejonu. Rankiem 18 stycznia 1945 roku została wyzwolona Mława. Jednakże w przeddzień wyzwolenia żołnierze niemieccy, gestapowcy i strażnicy więzienni, wywieźli ciężarówkami więźniów przetrzymywanych w budynku lokalnego aresztu (obecnie siedziba Archiwum Państwowego w Warszawie, Oddziału w Mławie), a także napotkanych przechodniów. W nieodległej żwirowni Kalkówka, przy szocie szreńskiej, w ciągu kilku godzin rozstrzelali około 360 osób. Uratował się tylko jeden mężczyzna, Czesław Arabucki.

W miejscu mordu stoi pomnik, pod którym każdego roku władze Mławy i delegacje różnych instytucji składają wiązanki kwiatów, zapalają znicze.

Masową egzekucję okupant wykonał również w nocy z 16 na 17 stycznia 1945 roku w Ciechanowie. Na kilkanaście godzin przed wyzwoleniem tego miasta naziści rozstrzelali kilkadziesiąt osób na dziedzińcu ciechanowskiego ratusza. Ofiarami byli polscy więźniowie przebywający w podziemiach magistratu i w budynku przy ul. Śląskiej.

Wiesław Paszta/KK SP5CI; MG/KSM